Het groenste gebouw van Europa

Duurzaamheid gaat vandaag over veel meer dan ‘groen’ alleen. Integrale duurzaamheid creëert waarde voor zowel de ecologische, sociale als financiële activa van onze economie. Een voorbeeld is het TNT Centre in Hoofddorp, ontwikkeld door OVG Real Estate, Triodos Bank en ontworpen door Architectenbureau Paul de Ruiter. Laatstgenoemde ontwikkelde een revolutionair en duurzaam huisvestingsconcept voor het duurzaamste gebouw van Europa. “Extreme vraagt dwingt innovatie af.”

Wat laat deze case zien?
– Innovatie door samenwerking
– Verlenging van de businesscase (energieprestatiecontract)
– Verbreding van de businesscase (dialoog en samenwerking met alle ketenpartners vanaf dag één)
– Verbinding ecologisch, sociale en financiële duurzaamheid

Paul de Ruiter vormde met OVG en Triodos een consortium dat vanaf dag één betrokken was bij de ontwikkeling van het gebouw. De uitdaging die de pakkettenvervoerder op tafel legde, was niet gering. “TNT wilde de maximale Platinum-score op de ladder van het LEED-evaluatie- en certificatiesysteem voor duurzaam bouwen, 1000 punten volgens het instrumentarium van GreenCalc+ en energielabel A+++”, zegt De Ruiter. “En daar werd een prestatieafspraak aan gekoppeld. Ons consortium staat contractueel garant voor deze maximale prestatie op het gebied van energieverbruik en duurzaamheid.”

“En dan moet je wel”, vervolgt De Ruiter. “Want hiermee werd duurzaamheid ineens een meetbare doelstelling. De consequenties reiken heel ver. Bijvoorbeeld wat het gebruik van materialen betreft. Hoe meer materialen, hoe hoger de energie-uitstoot. We zijn gaan slijpen, schaven en schrappen en uiteindelijk resulteerde dat in een gewichtsreductie van 25 procent.” Het is een van de talloze verduurzamingsslagen die de ontwerpers en ontwikkelaars aan de dag legden. Onder meer isolatie, energie-opwekkende draaideuren, klimaatplafonds, geavanceerde ventilatietechnieken, een met mos bedekt dak, een warmtepomp en talloze andere toepassingen maakten het pand tot het duurzaamste in Europa en eerste energieneutrale kantoor van Europa .

Connectiviteit
Maar De Ruiter kreeg meer op z’n bord. “TNT verlangde een gebouw dat verbindt, zowel naar binnen als naar buiten toe.” In architectonische zin is het pand daartoe verankerd in z’n omgeving. Het is er door de uitstraling en transparantie een bijna natuurlijk onderdeel van. “Binnenshuis krijgt die connectiviteit gestalte door verschillende natuurlijke ontmoetingsplekken. De lift hebben we een beetje verstopt, maar een grote, brede houten trap loopt als rode loper door het atrium van het gebouw en rijgt de verschillende geledingen van het pand met ruime plateaus aaneen. Iedereen ontmoet elkaar op die trappen waardoor onderlinge synergie ontstaat. Sociale duurzaamheid ten voeten uit.”

Het TNT Centre biedt plaats aan achthonderd werknemers. Met de ingebruikname van het pand veranderde hun werkdag radicaal, vooral vanwege de overstap naar Het Nieuwe Werken. “Geen werknemer heeft nog een vaste plek. Dat heeft een levendige dynamiek tot gevolg, maar Het Nieuwe Werken helpt ook de ecologische duurzaamheid te vergroten. Vrijdagmiddag is het gebouw vaak half leeg en kunnen de bovenste verdiepingen dus op slot om onnodige stook- en verlichtingskosten te voorkomen.”

“Over alles is nagedacht”, zegt De Ruiter die zich al sinds 1992 bezighoudt met duurzame architectuur. “Extreme vraag dwingt innovatie af. Ook omdat we dit pand tegen marktconforme tarieven hebben moeten ontwikkelen. Dat helpt ons, maar ook toeleveranciers die niet altijd blij waren met de hoge eisen die we stelden over bijvoorbeeld materiaalgebruik. Zij hebben ook moeten innoveren en kunnen daarmee nu naar buiten treden. Eigenlijk heeft het TNT Centre alleen maar winnaars opgeleverd.”